Các quy định về lập dự án đầu tư xây dựng như thế nào?
Các quy định về lập dự án đầu tư xây dựng như thế nào?
Lập dự án đầu tư xây dựng là gì? Chính là quá trình xây dựng và trình bày một cách chi tiết chặt chẽ và có tính logic về kế hoạch và các phương pháp đã chuẩn bị trước cho một dự án đầu tư. Bài viết dưới đây, kế toán Minh Minh sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về vấn đề này.
Tổng quan về lập dự án đầu tư xây dựng là gì?
Lập dự án đầu tư xây dựng chính là quá trình tiến hành lên kế hoạch, cùng kết hợp và thực hiện với các hoạt động bổ trợ khác, cùng hướng tới mục đích xây dựng các công trình như nhà ở, cơ sở sản xuất, cơ sở hạ tầng, các văn phòng hay trung tâm thương mại,…
Quá trình này sẽ bao gồm việc phân tích và đánh giá chặt chẽ các yếu tố như tài chính, kỹ thuật, pháp lý và quản lý an toàn để đảm bảo rằng dự án xây dựng được thực hiện một cách hiệu quả và mang lại lợi ích cho các bên liên quan đến dự án.
Các dự án nào cần phải lập dự án đầu tư xây dựng?
Dự án bắt buộc xây dựng kế hoạch đầu tư theo quy định cũ
Căn cứ vào Mục 2 của Luật Đầu tư công 2019, các dự án sau đây bắt buộc phải lập dự án đầu tư công:
- Các dự án đầu tư vào các chương trình mục tiêu quốc gia.
- Các dự án có đầu tư vào các chương trình đầu tư công được chính phủ quyết định chủ trương đầu tư.
- Các dự án có đầu tư vào các chương trình đầu tư công được Hội đồng nhân dân quyết định chủ trương đầu tư.
- Các dự án có đầu tư vào dự án sử dụng vốn ODA và vốn vay ưu đãi từ các nhà tài trợ nước ngoài khác.
- Hoặc các dự án có đầu tư công khẩn cấp.
Dự án đầu tư theo quy định sửa đổi bổ sung năm 2020
Theo Luật Xây dựng 2014 đã được sửa đổi và bổ sung thêm các điều khoản mới vào năm 2020, các dự án cần lập dự án đầu tư xây dựng bao gồm:
- Các dự án có đầu tư vào các công trình xây dựng.
- Các dự án được đánh giá là quan trọng của quốc gia.
- Các dự án thuộc nhóm A có sử dụng vốn đầu tư công cũng cần được lập dự án đầu tư.
- Các dự án PPP nếu đúng theo quy định của pháp luật về đầu tư theo hình thức đối tác công tư cần phải lập dự án đầu tư xây dựng.
- Các dự án yêu cầu phải có sự chấp thuận chủ trương đầu tư từ Quốc hội hoặc Thủ tướng Chính phủ theo quy định của Luật Đầu tư và yêu cầu lập báo cáo nghiên cứu tiền khả thi đầu tư xây dựng;
- Các công trình xây dựng với mục đích phục vụ tôn giáo;
- Các công trình xây dựng với quy mô nhỏ và các công trình khác theo quy định của Chính phủ.
Theo Nghị định 73/2019/NĐ-CP về quản lý đầu tư ứng dụng công nghệ thông tin, dự án ứng dụng công nghệ thông tin sử dụng ngân sách nhà nước thực hiện theo phương án thiết kế 01 bước cũng cần thực hiện đúng, đó là phải lập dự án đầu tư.
Tìm hiểu về quy trình xây dựng dự án đầu tư
Quy trình lập dự án đầu tư theo quy định
Căn cứ theo quy định tại Khoản 26 Điều 3 của Luật Xây dựng 2014, quy trình xây dựng dự án đầu tư bao gồm những điều sau:
Báo cáo về nghiên cứu tiền khả thi đầu tư xây dựng (nếu có): Đây chính là tài liệu trình bày những nội dung nghiên cứu sơ bộ về tính cần thiết, khả thi và hiệu quả về việc đầu tư xây dựng, từ đó làm cơ sở và điều kiện cho quyết định hoặc chấp thuận các chủ trương đầu tư xây dựng.
Báo cáo về nghiên cứu tính khả thi đầu tư xây dựng hoặc là báo cáo kinh tế – kỹ thuật đầu tư xây dựng: Nếu bạn chưa biết thì đây là tài liệu trình bày nội dung nghiên cứu về tính cần thiết, về mức độ khả thi và hiệu quả của việc đầu tư xây dựng theo các phương án thiết kế cơ bản được đề ra, từ đó làm cơ sở cho quyết định đầu tư xây dựng sau này.
Lên kế hoạch tổ chức thực hiện các công việc cần thiết: Hạng mục này bao gồm các công việc liên quan đến triển khai các hoạt động như thực hiện nghiên cứu, lập báo cáo và chuẩn bị các tài liệu liên quan để công tác chuẩn bị cho việc đầu tư xây dựng.
Chi tiết các bước lập dự án đầu tư xây dựng
Có thể nói các cách khác, quá trình lập dự án đầu tư xây dựng bao gồm các bước như sau:
Nghiên cứu tiền khả thi: Bước này sẽ đánh giá sơ bộ về tính cần thiết, khả thi và hiệu quả của dự án.
Nghiên cứu khả thi: Bước này sẽ cho ta đánh giá cụ thể về tính cần thiết, khả thi và hiệu quả của việc đầu tư xây dựng theo các phương án thiết kế cơ bản được lựa chọn trước.
Tổ chức và triển khai: Ở bước này, chúng ta sẽ thực hiện các công việc cần thiết để chuẩn bị công tác đầu tư xây dựng, bao gồm việc lập báo cáo và chuẩn bị tài liệu liên quan.
Các báo cáo nghiên cứu và công việc chuẩn bị này sẽ tùy thuộc vào yêu cầu cụ thể của dự án và phải tuân thủ theo đúng quy định của pháp luật.
Tìm hiểu về hình thức quản lý dự án đầu tư
Theo nghị định áp dụng cho các dự án xây dựng sử dụng vốn đầu tư công quy định việc lựa chọn hình thức quản lý dự án theo khoản 2 Điều 62 của Luật Xây dựng năm 2014, được điều chỉnh và bổ sung thêm tại khoản 19 Điều 1 của Luật số 62/2020/QH14.
Cụ thể như sau, người quyết định đầu tư xây dựng có thể chọn áp dụng hình thức ban quản lý dự án đầu tư xây dựng chuyên ngành hoặc có thể là ban quản lý dự án đầu tư xây dựng khu vực điều này sẽ dựa trên số lượng và tiến độ thực hiện của các hoạt động dự án cùng một lĩnh vực, cùng hướng tuyến, hoặc trong cùng một khu vực hành chính, hoặc theo yêu cầu của các nhà tài trợ vốn.
Trong những trường hợp bất khả kháng không thể áp dụng hình thức quản lý dự án như trên, người quyết định đầu tư xây dựng có thể áp dụng hình thức ban quản lý dự án đầu tư xây dựng cho từng dự án cụ thể đã được bàn, hoặc tự tổ chức quản lý dự án hoặc thuê tư vấn quản lý dự án.
Còn đối với các dự án xây dựng sử dụng vốn nhà nước ngoài hoặc vốn từ các nguồn khác, người quyết định đầu tư sẽ quyết định hình thức quản lý dự án phù hợp với yêu cầu cụ thể và điều kiện của dự án này, theo quy định tại khoản 1 Điều 62 của Luật Xây dựng năm 2014, được điều chỉnh và bổ sung thêm tại khoản 19 Điều 1 của Luật số 62/2020/QH14.
Cuối cùng, đối với các dự án sử dụng vốn ODA hoặc vốn vay ưu đãi từ nhà tài trợ nước ngoài, thì hình thức tổ chức quản lý dự án này sẽ tuân theo các quy định của điều ước quốc tế về ODA hoặc thỏa thuận với nhà tài trợ.
Trong trường hợp không có các quy định cụ thể trong điều ước hoặc thỏa thuận giữa các bên, hình thức tổ chức quản lý lập dự án đầu tư xây dựng sẽ tuân theo quy định của Nghị định này.