Kiểm toán giúp cho thông tin báo cáo tài chính của một doanh nghiệp minh bạch, đáng tin cậy. Vậy cụ thể, mục đích, phạm vi kiểm toán là gì? Quy trình thực hiện công việc kiểm toán như thế nào? Cùng tìm hiểu qua bài viết dưới đây.

Kiểm toán là gì?

Trước khi tìm hiểu phạm vi kiểm toán là gì? Doanh nghiệp cần hiểu rõ về khái niệm kiểm toán. Kiểm toán là quá trình thu thập, kiểm tra, đánh giá, xác thực thông tin tài chính của doanh nghiệp nhằm xác định và đảm bảo thông tin chính xác và minh bạch. Kiểm toán giúp các bên liên quan như cổ đông, nhà đầu tư và cơ quan quản lý nắm rõ  hơn về tình hình tài chính và sự phát triển của doanh nghiệp, từ đó đưa ra các quyết định kinh doanh hoặc đầu tư hợp lý.

Phạm vi kiểm toán  là gì?

Phạm vi kiểm toán là gì? Phạm vi kiểm toán là phạm vi hoặc phạm vi công việc mà kiểm toán viên thực hiện để đưa ra một ý kiến chuyên nghiệp về tính chính xác và đáng tin cậy của báo cáo tài chính hoặc một phần cụ thể của báo cáo.

Phạm vi của kiểm toán bao gồm: Yêu cầu pháp lý, các khía cạnh của thực thể, thông tin đáng tin cậy, giao tiếp đúng đắn, đánh giá, thử nghiệm, sự so sánh, các bản án. Từ đó, kiểm toán viên xác định phạm vi kiểm toán theo yêu cầu của pháp luật, các quy định hoặc các cơ quan có liên quan.

Mục đích của kiểm toán

Mục đích đầu tiên của kiểm toán là xác định độ chính xác của báo cáo tài chính: Một trong những mục đích chính của kiểm toán là xác định tính chính xác của báo cáo tài chính của một doanh nghiệp, tình hình tài chính và kết quả kinh doanh của doanh nghiệp.

Thứ hai, kiểm toán giúp bảo vệ lợi ích của cổ đông và bên liên quan khác: Kiểm toán cung cấp thông tin minh bạch và chính xác về tài chính và hoạt động của doanh nghiệp giúp bảo vệ lợi ích của các bên liên quan.

Thứ ba, kiểm toán giúp phát hiện gian lận và sơ hở trong kiểm soát nội bộ: Kiểm toán giúp phát hiện các vấn đề liên quan đến gian lận hoặc các sơ hở trong hệ thống kiểm soát nội bộ của một doanh nghiệp, từ đó cung cấp gợi ý để cải thiện quy trình và phương pháp quản lý rủi ro.

Thứ tư, kiểm toán giúp tăng cường uy tín của doanh nghiệp: Việc thực hiện kiểm toán định kỳ giúp tăng cường uy tín của doanh nghiệp đối với khách hàng, đối tác.

Thứ năm, báo cáo kiểm toán cung cấp thông tin hữu ích cho quản lý: Qua việc xem xét và đánh giá các hệ thống kiểm soát nội bộ và các quy trình tài chính của doanh nghiệp, kiểm toán cung cấp thông tin hữu ích giúp quản lý hiểu rõ hơn về hoạt động của doanh nghiệp và đưa ra các quyết định hợp lý.

Phân loại các phạm vi kiểm toán

Theo loại hình tổ chức kiểm toán

Kiểm toán Nhà nước: Đối tượng được kiểm toán là các công ty, doanh nghiệp nhà nước. Loại kiểm toán này do cơ quan nhà nước tiến hành theo luật định và không mất phí.

Kiểm toán độc lập: Loại hình kiểm toán này được thực hiện do các kiểm toán viên tại các công ty độc lập chuyên về dịch vụ kiểm toán thực hiện. Kiểm toán viên có nhiệm vụ phải kiểm tra lại các báo cáo tài chính mà khách hàng đưa ra hoặc thực hiện thêm một số dịch vụ khác tùy theo yêu cầu của khách hàng.

Kiểm toán nội bộ: Loại hình kiểm toán mà kiểm toán viên nội bộ của các công ty thực hiện kiểm toán theo yêu cầu của các thành viên Hội đồng quản trị hoặc Ban giám đốc.

Theo mục đích của kiểm toán

Kiểm toán tuân thủ: Kiểm toán nhằm mục đích xem xét, kiểm tra sự tuân thủ đầy đủ các quy định mà cơ quan nhà nước hay cấp trên ban hành cho doanh nghiệp.

Kiểm toán hoạt động: Đây là hoạt động kiểm toán nhằm đánh giá hiệu quả của các hoạt động kiểm toán.

Kiểm toán báo cáo tài chính: Hình thức kiểm toán kiểm tra về tính xác thực của các bản báo cáo tài chính như: Báo cáo kết quả kinh doanh, báo cáo lưu chuyển tiền tệ, thuyết minh báo cáo tài chính,…

Quy trình thực hiện kiểm toán

Quy trình thực hiện công việc của một kiểm toán viên bao gồm các bước sau:

Thu thập thông tin

Quá trình kiểm toán bắt đầu bằng việc thu thập thông tin liên quan đến tổ chức hoặc cá nhân đang được kiểm toán.

Lập kế hoạch kiểm toán

Kế hoạch kiểm toán bao gồm thời gian dự kiến, cách thức thực hiện các hoạt động kiểm toán. Kế hoạch kiểm toán cần đầy đủ, chi tiết và có cơ sở hợp lý. Thu thập tất cả thông tin liên quan đến tình hình tài chính nội bộ doanh nghiệp nhằm kiểm tra và đánh giá. Từ đó là cơ sở để lập kế hoạch, thực hiện các hoạt động hạn chế rủi ro, sai sót.

Thực hiện kiểm toán

Sau khi lập kế hoạch, kiểm toán viên thực hiện các thủ tục kiểm toán để kiểm tra và kiểm soát các giao dịch và tài sản của doanh nghiệp. Quá trình này giúp đảm bảo tính hợp lý và chính xác của thông tin tài chính.

Phân tích kết quả

Kiểm toán viên ghi lại tất cả các nhận định về các nghiệp vụ, con số, sự kiện nhằm đưa ra bằng chứng khách quan kết luận. Kiểm toán viên phân tích và đánh giá kết quả kiểm toán để xác định tính chính xác và đáng tin cậy của báo cáo tài chính.

Lập báo cáo

Đây là công việc cuối cùng mà kiểm toán viên cần thực hiện để hoàn thành quy trình kiểm toán. Lập báo cáo kiểm toán và cung cấp ý kiến ​​về sự chính xác và đáng tin cậy của báo cáo tài chính hoặc một phần cụ thể của báo cáo tài chính.